Η ιστορία της Ανασκαφής
Ιστορικό της Έρευνας
 Τα αγάλματα του Ερμού και το γυναικείο του τύπου της Μεγάλης Ηρακλειώτισσας (Αρχαιολογικό Μουσείο ΄Α |  Ανασκαφή Ν. Κοντολέοντος (1956). Οι βαθμίδες της βόρειας στοάς στην αγορά της αρχαίας πόλης |  Ανασκαφή Ν. Κοντολέοντος. Κατάλ οιπα εξέδρας μπροστά στη βόρεια στοά της αγοράς |
|---|---|---|
 Ανασκαφή Ν. Κοντολέοντος. Τμήμα ενεπίγραφου γείσου |  Παλαιόπολη. Αεροφωτογραφία του χώρου με τα ερείπια της αρχαίας πόλης |  Άποψη της περιοχής της ακρόπολης με τον τετράγωνο πύργο |
 Άποψη του δυτικού σκέλους του τείχους της αρχαίας Άνδρου |  Άποψη των καταλοίπων πύλης στο ανατολικό σκέλος του τείχους |  Η ΝΔ γωνία της κρηπίδας του ναού του Απόλλωνος Πυθίου |
 Δωρικό κιονόκρανο, που αποδίδεται στο ναό του Απόλλωνος |  Επιγραφή για ιερό του θεού Μίθρα σε λιθόπλινθο αρχαίου τοίχου |  Επιφανειακή έρευνα. Μεταφορά του ακρωτηρίου του ναού του Απόλλωνος, με τον Πήγασο και τον Βελλερεφόν |
 Αρχαίος τοίχος ΝΑ του ιερού του Απόλλωνος Πυθίου |  Άποψη του ναΐσκου της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, κτισμένου επάνω στο γυμνάσιο της πόλης |  Άποψη των ερειπίων του αρχαίου λουτρού στην παραλία |
 Ερείπια κτηρίου των χρόνων της ύστερης αρχαιότητας, στα ΒΑ. του ναού του Ευαγγελισμού |  Άποψη του κελλιού του Φ. Φιλιππίδη, κτισμένου στα ερείπια αρχαίου ναού, στα Α της πόλης |  Ταφικός περίβολος στην περιοχή του ανατολικού νεκροταφείου |
 Τάφος λαξευμένος σε βράχο στο δυτικό νεκροταφείο της πόλης |  Κιβωτιόσχημος λαξευτός τάφος στο Δυτικό νεκροταφείο της αρχαίας πόλης |
Mετά τη σύσταση του Eλληνικού Kράτους και την ίδρυση της Aρχαιολογικής Yπηρεσίας πραγματοποιήθηκε το 1830 η πρώτη ανασκαφική έρευνα στην Παλαιόπολη, κοντά στην παραλία, από τον αρχιτέκτονα Σταμάτη Kλεάνθη με εντολή του Eφόρου του Mουσείου της Aίγινας Aνδρέα Mουστοξύδη, κατά την οποία αποκαλύφθηκαν κίονες, δύο κιονόκρανα, κατώφλια, ανώφλια, τμήμα ψηφιδωτού και επιγραφές.
Δύο χρόνια αργότερα, το 1832, βρέθηκαν τυχαία σε μικρή απόσταση τα αγάλματα του Eρμού και της «Mεγάλης Hρακλειώτισσας». Tα ευρήματα αυτά προσέλκυσαν το ενδιαφέρον και άλλων ερευνητών, όπως των Kυριακού Πιττάκη, Rudolph Weil και Aντωνίου Mηλιαράκη. Oι πρώτη όμως βασική μελέτη για τις αρχαιότητες της περιοχής δημοσιεύθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα από τον Tσεχοσλοβάκο ιστορικό-αρχαιολόγο Theophil Sauciuc, ο οποίος μελέτησε συστηματικά την ιστορία και τις αρχαιότητες της Άνδρου και με τη βοήθεια του αρχιτέκτονα-αρχαιολόγου Aναστασίου Oρλάνδου, εκπόνησε το πρώτο τοπογραφικό σχέδιο του χώρου της Παλαιόπολης. Στη μελέτη αυτή βασίστηκε και η εργασία του Δημητρίου Πασχάλη, του Άνδριου ιστορικού, ο οποίος κατέγραψε επιπλέον αρχαιότητες και διέσωσε πολλά από τα αρχαία ολόκληρου του νησιού.
H πρώτη συστηματική ανασκαφική έρευνα άρχισε το 1935 και συνεχίστηκε το 1956 από τον τότε Έφορο Aρχαιοτήτων Nικόλαο Kοντολέοντα. Αποκαλύφθηκε στην επίπεδη έκταση κοντά στην παραλία, όπου υπήρχε η αγορά της πόλης, το ανατολικό τμήμα στοάς, κατά μήκος της πρόσθιας πλευράς της οποίας υπήρχε σειρά από μαρμάρινα βάθρα και κρηπίδες εξεδρών.
Περιορισμένη ανασκαφική έρευνα διεξήγαγε το 1977 σε συνεργασία με την Aρχαιολογική Yπηρεσία ο R.E. Witt στην περιοχή του μεγάλου αναλημματικού τοίχου στο ιερό του Απόλλωνος Πυθίου. Aκολούθησαν έρευνες σωστικού χαρακτήρα σε όλη την Παλαιόπολη, από αρχαιολόγους του Yπουργείου Πολιτισμού, που έφεραν στο φως μικρό τμήμα του τείχους και τμήματα κτηρίων και πλακόστρωτου δρόμου ενώ οι πλουσιότερες σε ευρήματα έγιναν στην περιοχή του γυμνασίου της πόλης, στο ανατολικό και το δυτικό νεκροταφείο της καθώς και στη θέση Ελληνικό.
Η ανασκαφή του Πανεπιστημίου Αθηνών άρχισε το 1987, προηγήθηκε όμως κατά το 1985 και 1986 επιφανειακή έρευνα από τους Μιχάλη Τιβέριο και Λυδία Παλαιοκρασσά-Κόπιτσα σε όλη την έκταση της πλαγιάς της Παλαιόπολης, με σκοπό να καθοριστούν τα όρια και η έκταση της αρχαίας πόλης. Η έρευνα εντόπισε νέα τμήματα του οχυρωματικού περιβόλου, τα οποία τοπογραφήθηκαν. Παράλληλα καταγράφηκαν και τοπογραφήθηκαν τα ορατά κατάλοιπα εντός και εκτός της οχυρωμένης έκτασης της πόλης. Συνολικά εντοπίσθηκαν ερείπια 55 κτηρίων και 101 μεμονωμένων τοίχων, 18 συλημένοι κτιστοί ή λαξευτοί στο βράχο τάφοι, ποικίλα λαξεύματα και τρεις επιγραφές χαραγμένες σε βράχους.
Η ανασκαφική έρευνα πραγματοποιήθηκε τα δύο πρώτα χρόνια από κοινού με τον καθ. Μιχάλη Τιβέριο (Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης), σε τρία σημεία της περιοχής:
-
Στην επίπεδη έκταση κοντά στην παραλία, δίπλα στην ανασκαφή του Ν. Κοντολέοντα, όπου η παλαιότερη έρευνα τοποθετούσε την αγορά της αρχαίας πόλης.
-
Στην «Πόρτα», την πύλη που σωζόταν όρθια έως το 1940.
-
Στο δυτικό άκρο της αρχαίας πόλης, στη θέση "του Πλάτου" (σωστική ανασκαφή στην ιδιοκτησία Ζαχαρία Ορφανίδη).
Η έρευνα συνεχίζεται από το 1990 και μετά από ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου Αθηνών μόνο στην πρώτη θέση, στο απαλλοτριωμένο σήμερα αγροτεμάχιο πρώην ιδιοκτησίας Νικολάου Λουκρέζη και στο γειτονικό αγροτεμάχιο, ιδιοκτησίας Μαρουλιώς Βαλμά, που αγοράστηκε υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου για τις ανάγκες της ανασκαφής (1993), με ενέργειες του αείμνηστου Γιάννη Καρασταμάτη, τότε προέδρου του Συλλόγου Φίλων Ανασκαφών Παλαιόπολης.
Ταυτότητα, Στόχοι και Χρηματοδότηση της Ανασκαφής
Η ανασκαφή της Παλαιόπολης (1987-σήμερα) αποτελεί ερευνητικό πρόγραμμα του Τομέα Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Η ανασκαφή ξεκίνησε με σκοπό την εκπαίδευση των φοιτητών στην τεχνική της ανασκαφής και τη γνώση της ιστορίας της πρωτεύουσας και μοναδικής όπως φαίνεται πόλης του νησιού κατά την αρχαιότητα μέσω των υλικών καταλοίπων της. Τελικός στόχος είναι η διαμόρφωση των σημαντικότερων από αυτά σε εκθέματα για χρήση όχι μόνο των ειδικών, αλλά κυρίως του ευρύτερου κοινού και ιδιαίτερα των κατοίκων της Παλαιόπολης. Στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής λειτουργίας της ανασκαφής ευρήματά της αποτέλεσαν αντικείμενο μεταπτυχιακών και διδακτορικών διατριβών.
Η ανασκαφή άρχισε το 1987 ως ερευνητικό πρόγραμμα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (καθ. Λ. Παλαιοκρασσά-Κόπιτσα) και του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (καθ. Μ. Τιβέριος). Από το 1990 διεξάγεται μόνο από το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έκτοτε πραγματοποιείται κάθε χρόνο με την άδεια του Υπουργείου Πολιτισμού και την εποπτεία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων.
Κατά καιρούς η ανασκαφή έχει χρηματοδοτηθεί από:
-
το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
-
το Υπουργείο Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής (παλαιότερα Υπουργείο Αιγαίου)
-
τη Νομαρχία Κυκλάδων
-
το Επαρχείο Άνδρου
-
το τέως Υφυπουργείο Νέας Γενιάς
-
τον τέως Δήμο Υδρούσας
-
το Σύλλογο Φίλων Ανασκαφών Παλαιόπολης
-
τον Αλ. Γουλανδρή
-
το Κληροδότημα Δημήτρη και Λιλίκας Μωραΐτη.
Τα τελευταία χρόνια το έργο πραγματοποιείται χάρη στη χρηματοδότηση του Υπουργείου Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής και του Κληροδοτήματος Δημήτρη και Λιλίκας Μωραΐτη
Νέες Τεχνολογίες και Ανασκαφή
 Φωτορεαλιστική αναράσταση της αρχαίας πόλης, με βάση τα ορατά ερείπια |  Τρισδιάστατο μοντέλο της κρήνης στη στοά ΣΤ |
|---|---|
 Ψηφιακή αναπαράσταση του πρεσβυτερίου από τα δυτικά |  Φωτορεαλιστική αναπαράσταση του προπύλου του κτηρίου Δ |
 Χρήση του TOPCON GPS GR-3 |  Αεροφωτογράφιση με drone, 2017 |
 Αεροφωτογραφία της ανασκαφής, 2017 |  Ορθοφωτογραφία της ανασκαφής της αγοράς της αρχαίας Άνδρου |
 Αεροφωτογράφιση με drone, 2015 |  Ενδεικτικό δελτίο της βάσης δεδομένων |
Ψηφιακές εφαρμογές
Ψηφιοποίηση Ημερολογίων
Τα χειρόγραφα ημερολόγια αντικαταστάθηκαν από ψηφιακά, τα οποία περιλαμβάνουν ελεύθερο κείμενο και επιμέρους πεδία, που διευκολύνουν την ερμηνευτική σύνθεση των δεδομένων.
Ψηφιοποίηση του Φωτογραφικού Αρχείου και του Αρχείου Σχεδίων
Η ψηφιοποίηση όλων των φωτογραφιών αναλογικής μορφής του Φωτογραφικού Αρχείου της Ανασκαφής Παλαιόπολης από το 1987 βρίσκεται σε εξέλιξη και θα ολοκληρωθεί μέσα στο 2018. Η ψηφιοποίηση και επεξεργασία των σχεδίων της ανασκαφής έχει ολοκληρωθεί.
Βάση Δεδομένων – Κατάλογος Ευρημάτων
Τα ευρήματα της ανασκαφής οργανώνονται σε βάση δεδομένων.
Τοπογράφηση και ανυσματική σχεδίαση
Για τον προσδιορισμό τρισδιάστατων συντεταγμένων των σημείων κάθε ευρήματος χρησιμοποιείται από το 2012 το σύστημα δεκτών GPS GR3, της εταιρείας TOPCON, το οποίο παραχωρείται από τον Τομέα Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Τη λεπτομερή τοπογράφηση επιλεγμένων σημείων, ακολουθεί η αποτύπωση μέσω προγράμματος ανυσματικής σχεδίασης τύπου CAD (Computer Aided Design).
Φωτογραμμετρία - Ορθοφωτογραφίες - Σχέδια
Στη φωτογραμμετρία χρησιμοποιούνται κυρίως αεροφωτογραφίες αλλά και επίγειες φωτογραφίες. Για την λήψη αεροφωτογραφιών χρησιμοποιείται τηλεκατευθυνόμενο ελικόπτερο (Unmanned Aerial Vehicle) και συγκεκριμένα το Phantom 4 της εταιρείας DJI (δωρεά στην ανασκαφή του Σπύρου Λ. Πολέμη). Παλαιότερα (2007) λήψεις εναέριων εικόνων της ανασκαφής έγιναν με τη χρήση αερόστατου από τον Κ. Ξενικάκη. Για την εφαρμογή της φωτογραμμετρίας χρησιμοποιείται το λογισμικό Photoscan της Agisoft. Ανάμεσα στις πολλές φωτογραμμετρικές εφαρμογές χρησιμοποιείται η ορθοφωτογραφία.
3D Εφαρμογές
Μέσω της φωτογραμμετρίας απεικονίστηκαν σε τρισδιάστατη μορφή τα κατάλοιπα της ελληνιστικής κρήνης στη στοά ΣΤ, στο βόρειο κλίτος της βασιλικής, τμήμα του δρόμου Ι, το πρόπυλο του κτηρίου Δ και η στοά Γ στο άνω άνδηρο της αγοράς. Αποκαταστάθηκαν επίσης με φωτορεαλιστική αναπαράσταση το πρόπυλο του κτηρίου Δ, η στοά Γ και το εσωτερικό της βασιλικής, με το πρεσβυτέριο.
Γεωχημικός και ορυκτολογικός προσδιορισμός σκωριών της ανασκαφής. Αρχαιομεταλλουργικές παρατηρήσεις
Για τους ορυκτολογικούς και χημικούς προσδιορισμούς επιλέχθηκαν 25 δείγματα από την Ανασκαφή Παλαιόπολης. Οι μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν ήταν οι εξής: XRD, XRF, SEM-EDS, στα εργαστήρια του Πανεπιστημίου Αθηνών και στο Ερευνητικό Τμήμα της Εταιρείας Τσιμέντων ΤΙΤΑΝ ΑΕ., στο Καμάρι Βοιωτίας. Προέκυψε ότι οι σκωρίες ήταν προϊόντα μεταλλουργίας σιδήρου, από αυτόχθονα κοιτάσματα σιδήρου. Η θερμοκρασία κλιβάνου κυμαινόταν μεταξύ 1100-1200o C και η ατμόσφαιρα ήταν αναγωγική.
Κατασκευή μακέτας υπό κλίμακα για το Πρόπυλο του Κτηρίου Δ στο άνω άνδηρο της αγοράς, με σύγχρονες τεχνικές Τρισδιάστατης Εκτύπωσης
Η προετοιμασία, γενική εποπτεία και ο συντονισμός της κατασκευής της μακέτας και η επεξεργασία όλων των απαραίτητων ηλεκτρονικών αρχείων για κάθε στάδιο έγινε από τον δρ. Σ. Πολύδωρα για λογαριασμό του Εργαστηρίου Ταχείας Κατασκευής Πρωτοτύπων & Εργαλείων της Σχολής ΜΜ του ΕΜΠ (Δ/ντής: Καθ. Χ. Προβατίδης). Στην επεξεργασία των ηλεκτρονικών αρχείων συνέβαλε και ο Σ. Πρεδάρης-Παπαγαθαγγέλου. Η μακέτα επελέγη να υλοποιηθεί σε κλίμακα 1:20, με συνολικές διαστάσεις 48x28x33cm περίπου. Τα μέρη της κατασκευάσθηκαν από διαφόρων τύπων, χρωματισμών και υφής θερμοπλαστικά νήματα PLA (Polylactic Acid) σε πολλαπλούς 3D Εκτυπωτές τεχνολογίας FDM του οίκου Ultimaker, από την εταιρεία NeoMech με την επιμέλεια του Δρ. Δ. Τσακατίκα. Η μακέτα σήμερα αποτελεί έκθεμα του Μουσείου του Τομέα Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης του ΕΚΠΑ.
Εκπαίδευση
 Ανασκαφή στο κάτω άνδηρο της αγοράς, 1987 |  Ανασκαφή στην αγορά, 1988 |  Ανασκαφή στου Πλάτου, 1988 |
|---|---|---|
 Ανασκαφή 1988 |  Ανασκαφή 1988 |  Ανασκαφή 1988 |
 Η επιστροφή από την ανασκαφή, 1988 |  Επιφανειακή έρευνα 1989 |  Επιφανειακή έρευνα 1989 |
 Επιφανειακή έρευνα, 1991 |  Επιφανειακή έρευνα 1991 |  Ανασκαφή 1991 |
 Επιφανειακή έρευνα, 1992 |  Επιφανειακή έρευνα 1992 |  Επιφανειακή έρευνα. Η αρίθμηση αρχαίου τοίχου |
 Ανασκαφή 1993 |  Ανασκαφική ομάδα 1995 |  Ανασκαφική ομάδα 1996 |
 Ανασκαφική ομάδα 1996 |  Ανασκαφή 1997 |  Ανασκαφή 2000 |
 Ανασκαφική ομάδα 2002 |  Ανασκαφική ομάδα 2003 |  Ανασκαφική ομάδα 2006 |
 Ανασκαφή 2009 |  Ανάπαυση κάτω από τη συκιά, 2011 |  Ανασκαφική ομάδα 2011 |
 Η άνοδος μετά την ανασκαφή, 2011 |  Ανασκαφική ομάδα 2011 |  Καταγραφή κεραμικής, 2011 |
 Ανασκαφική ομάδα 2012 |  Ανασκαφή στο άνω άνδηρο της αγοράς 2012 |  Ανασκαφή στη βασιλική 2012 |
 Ανάπαυση στο διάλειμμα, 2012 |  Ανασκαφή 2012 |  Ο ... ζήλος του αρχαιολόγου, 2012 |
 Αποτύπωση των ευρημάτων, 2013 |  Ανασκαφική ομάδα 2014 |  Ανασκαφή 2014 |
 Ανασκαφή 2014, τακτοποίηση ευρημάτων |  Ανασκαφή 2014 |  Ανασκαφή στο άνω άνδηρο, 2014 |
 Ανασκαφική ομάδα 1, 2015 |  Ανασκαφική ομάδα 2, 2015 |  Ανασκαφή 2015 |
 Καθαρισμός και καταγραφή κεραμικής, 2014 |  Καταγραφή κεραμικής, 2012 |  Καταγραφή κεραμικής, 2014 |
 Στο διάλειμμα της ανασκαφής 2014 |  Ανασκαφική ομάδα 2016 |  Αποκαλύπτοντας την αγορά της αρχαίας Άνδρου, 2016 |
 Ξενάγηση στις αρχαιότητες της Παλαιόπολης |  Ξενάγηση στην ακρόπολη, 2016 |  Περπατώντας πάνω στο τείχος, 2016 |
 Στο δύσκολο δρόμο της επιστροφής, 2016 |  Ξενάγηση στο Μουσείο της Παλαιόπολης |  Ανασκαφική ομάδα 2017 |
 Ανασκαφή 2017 |
Κάθε χρονιά συμμετέχουν στην ανασκαφή μεταπτυχιακοί και προπτυχιακοί φοιτητές του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Οι τελευταίοι εκπαιδεύονται υπό τύπον μαθήματος στην ανασκαφική μέθοδο και στη διαχείριση των ευρημάτων (καταγραφή, σχεδίαση και ταξινόμηση των ευρημάτων, σχεδίαση στρωματογραφιών και κατόψεων, καταγραφή των ευρημάτων σε ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων). Συνολικά έχουν εκπαιδευθεί στην τεχνική της ανασκαφής περί τους 500 φοιτητές ελληνικών και ξένων πανεπιστημίων (Γερμανίας, Ηνωμένου Βασιλείου, Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και Ιταλίας).
Τα τελευταία χρόνια, με την τακτική συμμετοχή συντηρητή κατά τη διάρκεια κάθε ανασκαφικής περιόδου, οι φοιτητές αποκτούν τις βασικές γνώσεις για τις μεθόδους συντήρησης οικοδομικών καταλοίπων και κινητών ευρημάτων.
Ομάδα 1987
Ε. Ανθυμίδου, Α. Βλαχόπουλος, Μ.-Ξ. Γαρέζου, Ε. Κεφαλίδου, Ε. Κούκουλα, Δ. Κρίγκα, Ε. Κώτσου,
Σ. Λουκρέζη, Ε. Μανακίδου, Μ. Μωυσίδης, Δ. Σαμαρά, Β. Σαριδάκη, Δ. Τσιαφάκη
Ομάδα 1988
Α. Αθανασοπούλου, Χ. Ανδρεΐδου, Στ. Αρβανιτόπουλος, Β. Βιβλιοδέτης, Α. Βλαχόπουλος, Ν. Βογκέικωφ, Μ.-Ξ. Γαρέζου, Ε. Κεφαλίδου, Δ. Κούκιου, Δ. Κρίγκα, Ε. Μανακίδου, Π. Μπαντίνου, Μ. Μωυσίδης, Β. Σαμπετάι, Β. Σαριδάκη, Μ. Χρ. Τζάνες, Α. Τζωρτζάκη, Δ. Τσιαφάκη, Α. Χατζηδημητρίου, Ν. Ψάλτη
Ομάδα 1989
Β. Βιβλιοδέτης, Α. Βλαχόπουλος, Μ.-Ξ. Γαρέζου, Α. Θεοδώρου, Ζ. Μακρή, Γ. Μαυρομματίδης
Ομάδα 1990
Β. Βιβλιοδέτης, Α. Βλαχόπουλος, Ε. Βρανοπούλου, Μ.-Ξ. Γαρέζου, Μ. Κρίγκα, Λ. Κωστάκη, Ει. Μαραθάκη, Γ. Μαυρομματίδης, Ν. Ψάλτη
Ομάδα 1991
Β. Βιβλιοδέτης, Α. Βλαχόπουλος, Α.-Π. Βρεττός, Μ.-Ξ. Γαρέζου, Α. Θεοδώρου, Δ. Λιάσκου, Γ. Μαυρομματίδης, Κ. Μεντένη, Μ. Μήκα, Α. Πηγιαδίτη
Ομάδα 1992
Α.-Μ. Αναγνωστοπούλου, Β. Βιβλιοδέτης, Π. Γρηγοριάδου, Α. Θεοδώρου, Κ. Κατσάρη, Ει. Μαραθάκη, Γ. Μαυρομματίδης, Μ. Μήκα, Α. Μπούνια
Ομάδα 1993
Α.-Μ. Αναγνωστοπούλου, Χ. Βαλασιάδης, Β. Βιβλιοδέτης, Ι. Γεωργιλάκη, Ε. Μανωλέσσου, Ει. Μαραθάκη, Μ. Μήκα, Ν. Παλαιοκρασσά
Ομάδα 1995
Α. Βλαχάκη, Α. Βλαχόπουλος, Α.-Π. Βρεττός, Α. Θεοδώρου, Χ. Καράτζιου, Θ. Κουτσογιάννης, Γ. Μαυρομματίδης, Μ. Μήκα, Ν. Παλαιοκρασσά, Στ. Τσολάκης
Ομάδα 1996
Ει. Αναγνωστοπούλου, Ε. Βασιλική, Β. Βιβλιοδέτης, Α. Βλαχάκη, Α.-Π. Βρεττός, Αι. Γεωργίου, Α. Θεοδώρου, Στ. Κεραμίδας, Ε. Μαράντου, Μ. Μήκα, Ν. Παλαιοκρασσά, Λ. Σίσκου, Ευ. Τσώτα
Ομάδα 1997
Α.-Μ. Αναγνωστοπούλου, Α. Βλαχάκη, Α.-Π. Βρεττός, Ε. Γιακουμάκη, Π. Δούρος, Α. Κάλφα, Β. Μπάρκας, Ν. Παλαιοκρασσά, Λ. Σίσκου, Π. Στελλάκη, Β. Σύψα, Κ. Τζανάκη, Λ. Τραυλός, Α. Τσακίρη, Β. Φλώρου
Ομάδα 1998
Α. Αναγνωστοπούλου, Β. Βιβλιοδέτης, Α. Κάλφα, Ν. Παλαιοκρασσά, Α. Σιδέρης, Π. Στελλάκη, Β. Σύψα, Κ. Τζανάκη, Α. Τσακίρη, Β. Φλώρου
Ομάδα 1999
Α.-Μ. Αναγνωστοπούλου, Κ. Αναγνώστου, Κ. Ανανιάδης, Β. Βιβλιοδέτης, Α. Βλαχάκη, Δ. Γεωργούλα, Ε. Καλάβρια, Α. Κάλφα, Θ. Παπαδοπούλου, Ει. Παπαθεοδώρου, Ε. Παπανικολάου, Π. Στελλάκη, Β. Σύψα
Ομάδα 2000
Κ. Αναγνώστου, Κ. Ανανιάδης, Β. Βιβλιοδέτης, Κ. Γαλάνη, Ε. Καλάβρια, Α. Κάλφα, Χ. Μουρλά, Μ. Νάζου, Φ. Νομικού, Ν. Παλαιοκρασσά, Ε. Παπανικολάου, Μ. Πολύδωρα, Ρ. Πολυχρονοπούλου, Π. Στελλάκη
Ομάδα 2001
Κ. Αναγνώστου, Β. Βιβλιοδέτης, Ει. Βιλτανιώτη, Κ. Γαλάνη, Στ. Δαβερώνας, Ν. Ζάρρας, Γ. Καλλιοντζής, Α. Κάλφα, Α. Κοκκαλιάρης, Α. Κορρέ, Μ. Κωνσταντοπούλου, Α. Κωνσταντούλα, Κ. Λασκαράτος, Στ. Λεκάκης, Χ. Μουρλά, Μ. Νάζου, Ε. Νομικού, Χ. Νταλταγιάννη, Ν. Παλαιοκρασσά, Μ. Πολύδωρα, Π. Στελλάκη, Κ. Τζαβελοπούλου
Ομάδα 2002
Α.-Μ. Αναγνωστοπούλου, Β. Βιβλιοδέτης, Ει. Βιλτανιώτη, Α. Βλαχάκη, Σ. Γούργαρη, Στ. Δαβερώνας, Ν. Ζάρρας, Γ. Καλλιοντζής, Μ. Καραμπίνης, Α. Κοκκαλιάρης, Α. Κορρέ, Α. Κυριάκος, Μ. Κωνσταντοπούλου, Α. Κωστοπούλου, Κ. Λασκαράτος, Στ. Λεκάκης, Ν. Λυμπεροπούλου, Ν. Μεγαλομμάτη, Ν. Παλαιοκρασσά, Α. Σαλτερής, Κ. Τζαβελοπούλου
Ομάδα 2003
Α.-Μ. Αναγνωστοπούλου, Β. Βιβλιοδέτης, Ει. Βιλτανιώτη, Α. Βλαχάκη, Α. Γούτου, Γ. Καλλιοντζής, Α. Κοκκαλιάρης, Α. Κορρέ, Α. Κυριάκος, Μ. Κωνσταντοπούλου, Α. Κωστοπούλου, Κ. Λασκαράτος, Στ. Λεκάκης, Ν. Μεγαλομμάτη, Ν. Παλαιοκρασσά, Α. Παπαθανασίου, Δ. Παππάς, Κ. Τζαβελοπούλου, Ε. Χριστοδούλου
Ομάδα 2004
Ε. Αλικάρη, Α.-Μ. Αναγνωστοπούλου, Β. Βιβλιοδέτης, Γ. Καλλιοντζής, Κ. Καρτερούλη, Α. Κοκκαλιάρης, Α. Κορρέ, Μ. Κωνσταντοπούλου, Κ. Λασκαράτος, Στ. Λεκάκης, Ν. Μεγαλομμάτη, Ζ. Παπαδοπούλου, Α. Παπαθανασίου, Λ. Στρατή, Κ. Τζαβελοπούλου, Γ. Τρασάνης, Ν. Χαροκόπος, J. Fors, M. Hellner, E. Tron
Ομάδα 2005
Στ. Λεκάκης, Ν. Μεγαλομμάτη, Κ. Τζαβελοπούλου
Ομάδα 2006
Ε. Καρότζη, Ε. Κνισοβίτη, Ε. Κούκα, Στ. Λεκάκης, Ν. Μεγαλομμάτη, Ζ. Παπαδοπούλου, Α. Παπαθανασίου, Μ. Παπαμιχελάκη, Ει.
Περβολαράκη, Κ. Τζαβελοπούλου
Ομάδα 2008
Γ. Καλλιοντζής, Ε. Κούκα, Στ. Λεκάκης, Ν. Μεγαλομμάτη, Α. Μπαλιτσάρη, Ν. Παλαιοκρασσά, Ει. Περβολαράκη, Α. Σπύρου
Ομάδα 2009
Α. Βασιλόπουλος, Ε. Διονυσοπούλου, Ε. Κούκα, Στ. Λεκάκης, Ει. Μαντζούρη, Ε. Μπούντο, Κ. Μπουροπούλου, Ε. Παπαγεωργίου, Γ. Παπαδοπούλου, Ν. Πάσσαρης, Ν. Παυλάκης, Ει. Περβολαράκη, Η. Ταγκάλου
Ομάδα 2011
Ε. Αλέξη, Θ. Βασιλείου, Π. Δαμούλος, Δ. Καλαντζής-Παπαδόπουλος, Ε. Κούκα, Στ. Λεκάκης, Κ. Μπόρση, Μ. Παπαμιχελάκη, Ν. Πάσσαρης, Ει. Περβολαράκη, Ε. Σουβατζή, Η. Ταγκάλου, Κ. Τσαλαπόρτας, Μ. Τσούμπα
Ομάδα 2012
Θ. Βασιλείου, Κ. Βελέτζα, Μ. Βούλγαρη, Κ. Βρεττού, Β. Δημητρακοπούλου, Στ. Ιερεμίας, Μ. Καντζιλιέρη, Ν. Καρβέλη, Ε. Κούκα, Θ. Κυριάκου, Α. Λιαπή, Στ. Λεκάκης, Μ. Μπαρλαμπάς, Α. Ξένου, Ν. Πάσσαρης, Ει. Περβολαράκη, Μ. Πετράκης, Η. Ταγκάλου, Κ. Τσαλαπόρτας, Κ. Τσιάλου, Β. Τσικριτέα, Μ. Χελιώτη, Β. Φρόντζου
Ομάδα 2013
Δ. Αγγελής, Θ. Βασιλείου, Μ. Βούλγαρη, Κ. Βρεττού, Γ. Δήμος, Στ. Λεκάκης, Λ. Μάργαρη, Ε. Μαρκάτου, Μ. Μπαρλαμπάς, Ει. Περβολαράκη, Μ. Πετράκης
Ομάδα 2014
Ο. Αλεξιάδης, Θ. Βασιλείου, Μ. Βούλγαρη, Ν. Γεωργακοπούλου, Ν. Δουρουδή, Α. Δαλγκίτση, Δ. Ξενάριου, Ε. Κούκα, Ν. Κουρούμαλη, Μ. Κουφομανώλη, Δ. Λυμπερόπουλος, Γ. Μαυροειδή, Μ. Μπαρλαμπάς, Π. Μπιστούρα, Α. Παγανοπούλου, Κ. Παντζούρης, Ει. Περβολαράκη, Μ. Πετράκης, Σ. Πετρίδης, Σ. Περράκης, N. Rathenow
Ομάδα 2015
Ε. Ανδρεοπούλου, Θ. Βασιλείου, Σ. Βεκρής, Μ. Βούλγαρη, Ν. Γεωργακοπούλου, Π. Γουνελάς, Σ. Δελάκος, Ν. Δουρουδή, Ε. Θεοδώρου, Ε. Κασίμου, Α. Κατεβαίνη, Ε. Κοπανάκη, Κ. Κούρτη, Μ. Κουφομανώλη, Α. Λαχανά, Μ. Μπαρλαμπάς, Σ. Νικολογιάννη, Α. Παγανοπούλου, Φ. Παπαδόπουλος, Ει. Περβολαράκη, Μ. Πετράκης, Σ. Πετρίδης, Α. Χρυσανθακοπούλου
Ομάδα 2016
Θ. Βασιλείου, Μ. Βούλγαρη, Γ. Γιαννάκη, Π. Γουνελάς, Σ. Δελάκος, Κ. Δημητρακοπούλου, Χρ. Δημουλά, Ν. Δουρουδή, Ε. Θεοδώρου, Ε. Καψή, Δ. Κοβάνη, Ει. Κοκκίνου, Ε. Κοπανάκη, Μ. Κοσοβίτσα, Μ. Κουρούσια, Ει. Κουτουβάκη, Α. Κωστάκη, Ε. Λάβδα, Α. Λαχανά, Δ. Λιανού, Δ. Μαζαράκη, Ι.-Κ. Μαραγκού, Σ. Μαρίτσα, Μ. Μπαρλαμπάς, Στ. Νικογιάννη, Α. Παγανοπούλου, Ν. Παλαιοκρασσά, Ρ. Παλαντζάς, Κ. Παντζούρης, Ε. Παπανικόλα, Ει. Περβολαράκη, Μ. Πετράκης, Δ. Ταράντου, Λ. Τσιλιχράνου, Α. Χρυσανθακοπούλου
Ομάδα 2017
Ν. Δουρουδή, Ε. Θεοδώρου, Δ. Κοβάνη, Ε. Κοπανάκη, Ε. Λάβδα, Α. Λαχανά, Μ. Μπαρλαμπάς, Στ. Νικολογιάννη, Α. Παγανοπούλου, Μ. Πετράκης, Α. Χρυσανθακοπούλου
Ομάδα 2018
Θ. Βασιλείου, Μ. Μπαρλαμπάς